محبوبترین گریدها در میان ورق استیل، گرید 304 است که می تواند بهراحتی رول شکل بگیرند و بهدلیل مقاومت در برابر خوردگی و قابلیت جوشکاری بسیار عالی، یکی از پرمصرفترین گریدهای موجود است.
ورق 316 آلیاژی است که حاوی مولیبدن است که مقاومت در برابر خوردگی را افزایش میدهد و بهویژه در محیطهای اسیدی بسیار موثر است؛ زیرا مقاومت بیشتری در برابر خوردگی حفرهای ایجاد می کند.
گرید 321 با افزودن تیتانیوم، در واقع تغییریافته 304 است که در برابر خوردگی بین دانهای مقاوم است و قابلیت جوشکاری بسیار خوبی دارد.
نوع 430 آلیاژی از جنس استنلس استیل فریتی است که مقاومت خوبی در برابر خوردگی دارد و بیشتر در صنایع خانگی و پذیرایی مورد استفاده قرار میگیرد.
ورق استیل ضد زنگ به ورقهای فولادی گفته میشود که حداقل حدود 15٪ کروم تا حدود 6٪ نیکل در آنها بهکار رفته باشد. در این بین، استیل 304 حاوی حدود 18٪ کروم و 8٪ نیکل است و ورق استیل 316 حاوی حدود 16٪ کروم و 10٪ نیکل و 2٪ مولیبدن است و مولیبدن موجود در آن نیز در برابر برخی از اسیدها مقاومت میکند.
با نگاهی دقیقتر، میبینیم که دو گروه استیل ضدزنگ 300 و 400 وجود دارد. تفاوت بین این دو گروه از جمله ورقهای استیل 301 ، 304 ، 309 ، 310 ، 316 و 321 با 410،420 ، 430 و 440، بهدلیل وجود نیکل بالا در سری 300 است که در سری 400 بسیار کم به کار رفته شده است. همچنین، در برخی از آلیاژهای سری 300 ، بیش از 2٪ مولیبدن وجود دارد که در سری 400 اینگونه نیست.
گفتنی است ورق استیل بازه دمایی بسیار وسیعی را پوشش میدهد. این بازه، از منفی ۲۰۰ درجه سانتیگراد تا مثبت ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد دامنه تغییرات را در بر دارد.
عنصر کروم (Chromium) درفلز فولاد باعث ویژگی محافظت یا رویینشدن در برابر آسیب خوردگی میشود؛ چرا که تشکیل لایه اکسید کروم (Chromium(III) oxide) با خاصیت چسبندگی بالا و ضخامت حدودی ۱۰۰ آنگستروم (Angstrom) بر سطح فولاد، باعث میشود که در برابر اکسیژن موجود در هوا، مقاومت داشته باشد.
در این میان، هر میزان که درصد کروم افزایش یابد، خاصیت مقاومت در برابر خوردگی نیز بیشتر خواهد شد. شایان ذکر است حداقل میزان کروم جهت ایجاد لایه محافظ 5 تا 10 درصد است. در این حالت، ورق استیل در شرایط عادی جوی مقاومت لازم را از خود نشان میدهد.
اما در صورتی که درصد کروم در این آلیاژ به ۲۵ تا ۳۰% افزایش یابد، میزان مقاومت به آسیب خوردگی، بیشتر شده و به بیان دیگر، مقاومت به اکسیداسیون به حداکثر میزان خود خواهد رسید.
با توجه به تنوع ورقهای استیل، جهت انتخاب بهترین و مناسبترین نوع آن، لازم است مجموعهای از فاکتورهای زیر را مدنظر قرار دهید:
نوع ورق | کاربرد |
---|---|
304 | ابزار پختوپز، انواع سینک، کارد و چنگال، تجهیزات سلف، بیمارستان، غذا و نوشیدنیها، کشتارگاهها، صنایع داروسازی، صنایع نفت و گاز، لوازم برودتی، انواع مخازن و کشتیهای حامل مایعات خورنده |
309 | قطعات کوره، ظروف دما بالا، مبدلهای کاتالیزوری، سیستمهای اگزوز |
310 | قطعات کوره، لولهها، مبدلهای آمونیاک |
316 | محیطهای حاوی کلر و آلوده دریایی، آبهای شیرین، لولهها، انواع مخازن، صنایع پتروشیمی، صنایع کاغذ و خمیر کاغذ، کنترل آلودگی، نفت و هیدرومتالورژی |
321 | اجزای کوره، تجهیزات در معرض دمای بالا و یا سیکلهای آبی |
410 | ساخت فنرهای تخت، چاقو، ابزار آشپزخانه و ابزار مشابه |
420 | ساخت کارد و چنگال، ابزار جراحی و دندانپزشکی، قیچی |
430 | تولید سینک ظرفشویی، توالت، طراحی تجهیزات داخلی، انواع کارد و چنگال، ظروف آشپزخانه، روکش ساختمان، بام ساختمان |
انواع ورق استیل براساس ضخامت
یکی از عواملی که سبب تنوع قیمت ورقهای استیل میگردد گسترده بودن بازه ضخامت ورقهای تولیدی است که از ۰٫۳ تا ۵۰ میلیمتر متغیر است.
• دسته بندی استنلس استیل ها بر اساس سطح و نحوه پرداخت:
عملیات پرداخت سطح ورقه های استیل می تواند در کارخانه و بوسیله غلطک ها و سمباده های مکانیکی انجام شود. ابتدا ورق استیل در اندازه و ضخامت مشخص تولید شده و طی عملیات حرارت دهی خواص و ویژگی های مورد نظر ایجاد می شود. انواع نامگذاری برای پرداخت های مختلف به شرح جدول زیر است:
مدل ورق استیل | نوع | توضیحات |
---|---|---|
(No. 0) | نورد گرم | همراه با عملیات حراراتی، ضخیم |
(No. 1) | نورد گرم | همراه با عملیات حرارتی، ایجاد لایه محافظ |
(No. 2D) | نورد سرد | همراه با عملیات حرارتی، ایجاد لایه محافظ و شستشوی شیمیایی |
(No. 2B) | نورد سرد | همراه با عملیات حرارتی، ایجاد لایه محافظ و شستشوی شیمیایی و عبور از غلطکهای کاملاً صیقلی |
(No. 2BA) | نورد سرد | همراه با عملیات حرارتی، ایجاد لایه محافظ و شستشوی شیمیایی و عبور از غلطک های کاملاً صیقلی، عملیات حرارتی روشن در شرایط اتمسفریک بدون اکسیژن ( BA یا ۲R) |
(No. 3) | پرداخت مکانیکی زبر | |
(No. 4) | سطح برس خورده | |
(No. 5) | پرداخت نرم | |
(No. 6) | سطح مات (سطح برس خورده با برس نرم تر از شماره ۴) | |
(No. 7) | سطح براق | |
(No. 8) | سطح بسیار براق (آینهای) | |
(No. 9) | سطح سنگ خورده و پرداخت شده | |
(No. 10) | پرداخت الکتروشیمیایی |
منظور از ورقهای استیل با ابعاد استاندارد، مواردی به شرح زیر است:
در میان رنگهای ورق، رنگ سیلور رنگ اصلی و پر کاربرد محسوب شده و سایر رنگها عبارتند از: